Hoa tiêu là gì? Vai trò của hoa tiêu trong ẩm thực Tứ Xuyên?

Nếu như bạn là một người yêu thích ẩm thực của vùng Tứ Xuyên (Trung Quốc) thì có lẽ đã không còn xa lạ gì với cụm từ “hoa tiêu” nữa rồi phải không? Hoa tiêu là một nguyên liệu quan trọng làm nên nét đặc trưng của ẩm thực Tứ Xuyên. Vậy để hiểu rõ hơn về đặc điểm của loại nguyên liệu này cũng như trả lời cho câu hỏi: “Hoa tiêu là gì?” thì hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây nhé!

Hoa tiêu là gì?

Hoa Tiêu là gì? Hoa tiêu là một loại gia vị trong nấu ăn có nguồn gốc từ Trung Quốc, loại cây này thì thường mọc nhiều ở các tỉnh miền núi như; Tứ Xuyên, Hà Nam, Hà Bắc, Sơn Tây, Vân Nam,… Chính vì nguồn gốc xuất xứ của nó mà mọi người còn hay gọi loại hoa này là xuyên tiêu (tiêu Tứ Xuyên).

Người địa phương này thường sử dụng hoa tiêu trong nấu nướng như một loại gia vị chính. Hoa tiêu sau khi hái về thì thường được phơi khô, sau đó có người thì để nguyên hoa khô và sử dụng luôn nhưng cũng có người xay hoa khô ra thành bột, còn phần vỏ ngoài sẽ được trộn với ngũ vị hương.  

Theo sách Đông Y, thì trong hoa tiêu sẽ có 1% tinh dầu và thành phần chủ yếu còn lại là limonen (44%), geraniol (912,14%), neral (10,95%) và linalool (6,84%).

Hiểu rõ hoa Tiêu là gì? Có đặc tính ra sao? Hoa tiêu có đặc tính đó là có vị khá cay nóng, khi bạn ngửi hay cắn thử thì sẽ có cảm giác nóng ran ran và hơi tê tê đầu lưỡi. Tuy nhiên cũng chính vì đặc điểm này mà hoa tiêu thường được xay thành bột và làm gia vị cho các món nước sốt làm nên hương vị cho món ăn. Đặc biệt, nếu như bạn kết hợp hoa tiêu có tính nóng với các thực phẩm có tính hàn như các loại hải sản, cả hai sẽ kết hợp với nhau và tạo nên những tinh hoa của ẩm thực. 

Không chỉ mọc ở Trung Quốc mà ở nước ta hao tiêu cũng mọc, đặc biệt là ở các vùng núi như: Lào cai, Cao Bằng, Bắc Thái, Vĩnh Phú, Lạng Sơn, Hoà Bình, Nghệ Tĩnh. 

Nhắc đến là loại gia vị cay, nóng thì chắc hẳn bạn sẽ không nhắc tới những món ăn mà gia vị này đã góp phần tạo nên sự nổi tiếng của nó như: Đậu phụ cay Tứ Xuyên, lẩu cay Tứ Xuyên,… và rất nhiều món khác nữa được ưa chuộng rộng rãi, không chỉ trong nước và rất nhiêu nước trên thế giới.

Hoa Tiêu hàng hải là gì?

Hoa tiêu trong ngành hàng hải là những người dẫn tàu công vụ, tàu cá, tàu ngầm, tàu lặn, phương tiện thủy nội địa, giàn di động, kho chứa nổi, tàu quân sự và thủy phi cơ qua các vùng nước đã được chỉ đường (hay vùng có hệ thống phao tiêu) ở các vị trí vùng ven bờ, trên quãng đường đi tới cảng và cả kênh dẫn tới cảng.

Bên cạnh đó, hoa tiêu hàng hải chính là người cố vấn cho thuyền trưởng điều khiển tàu tốt nhất, phù hợp với điều kiện hàng hải ở các khu vực dẫn tàu. Tuy nhiên, việc sử dụng hoa tiêu hàng hải sẽ không miễn truy cứu trách nhiệm chỉ huy tàu của thuyền trưởng.

Một người để có thể trở thành hoa tiêu cần đảm bảo yêu cần biết tỉ mỉ kênh biển, thiết bị hàng hải; nắm rõ tất cả các nguy hiểm trong vùng hàng hải mà mình chịu trách nhiệm.

Công dụng khác của hoa tiêu

Hoa Tiêu là gì với công dụng là một loại gia vị quan trọng trong chế biến món ăn của người Tứ Xuyên và tạo nên nét đặc trưng của ẩm thực vùng miền thì nó còn là một dược liệu quý trong đông y. 

Trong Đông y người ta thường xuyên sử dụng Hoa tiêu để chữa rất nhiều các loại bệnh khác nhau, cụ thể đó là:

• Phơi hoa khô và nghiền thành bột dùng để chữa các triệu chứng: đau bụng do lạnh, đau bụng do kiết lỵ, đau bụng kèm theo nôn nhiều.
• Có thể dùng để chữa chàm, nấm da, viêm da rất hiệu quả.
• Trong y học hiện đại thì dược liệu này còn có công dụng đó là gây tê và giảm đau tại chỗ.
• Có tác dụng ức chế liên cầu khuẩn dung huyết, tụ cầu vàng, thương hàn, trực khuẩn lỵ, phế song cầu khuẩn và nấm ngoài da. 
• Ngoài ra nó còn có tác dụng hạn chế chảy sữa ở phụ nữ đang cho con bú và sẽ giúp lợi tiểu nhẹ chỉ với một liều nhỏ geraniol.

Tuy nhiên các công dụng trên đây sẽ chỉ có hiệu quả nếu bạn sử dụng đúng liều theo chỉ dẫn của bác sĩ, hay thông thường người ta chỉ dùng khoảng 2-5g. 

Lưu ý: Không dùng dược liệu này cho phụ nữ có thai.

Hoa tiêu đã làm cho ẩm thực Trung Quốc tinh tế như thế nào?

Nhắc đến ẩm thực Tứ Xuyên là nhắc đến mùi vị cay nồng, tê tê đầu lưỡi của thực khách đã từng được thưởng thức. Tứ Xuyên được biết đến với hai trường phái ẩm thực đó là: Thành Đô và Trùng Khánh. Các món ăn của Tứ Xuyên yêu cầu chú trọng đến màu sắc, hương vị và hình ảnh, với đặc trưng là khá nhiều vị tê cay, ngọt, mặn, đắng, chua được kết hợp rất khéo léo và biến hoá linh hoạt. Tuy nhiên, vị cay của ẩm thực Tứ Xuyên mang đến lại không hề giống với vị cay của các vùng miền khác.

 Các món ăn của Tứ xuyên thường có vị cay nồng đặc trưng được tạo ra từ các loại nguyên liệu hay gia vị như: ớt tươi, ớt khô, đinh hương, vỏ quế,… và trong đó không thể không kể đến một loại gia vị “tê người” đó là hoa tiêu.

“Nhỏ nhưng có võ” là câu nói chuẩn nhất để đánh giá về những gì mà loại gia vị này mang lại. Những hạt tiêu bé tròn luôn mang đến một vị tê rất khác mà ớt hay quế không thể mang đến được mà lại không hề cay. Nếu bạn nhai thử vài hoa hạt tiêu Tứ Xuyên khô thì bạn sẽ cảm nhận được như có luồng điện nào đó chạy qua đầu lưỡi, làm cho nó hơi tê tê. Khi kết hợp với ớt thì cái cảm giác vừa tê vừa cay sẽ làm kích thích vị giác của bạn mạnh mẽ nhất và rất khó quên.

Cay lén

Có một điều mà mọi rất dễ hiểu lầm đó là các món ăn của Tứ Xuyên đều có màu sốt đỏ đỏ trông giống màu ớt thì thường sẽ rất cay. Tuy nhiên, không phải tất cả món ăn đó đều cay dù trông nó một màu đỏ rực. Đầu bếp họ sẽ biết cách khéo léo kết hợp và sắp xếp các gia vị lại với nhau để giúp cho thực khách cảm nhận được ban đầu đó là cái vị cay len lén của hoa tiêu thêm một chút vị thanh chua từ ớt ngâm chua.

Cay thơm

Nếu như mô tả về ẩm thực Tứ Xuyên thì không thể không nhắc đến vị cay cay mà lại thơm thanh thanh của các loại gia vị như: đinh hương, quế hồi, ớt khô, ớt tươi,… và mùi vị thơm cay của hoa tiêu. Có một món ăn mà rất nhiều người ưa thích khi nhắc đến vị cay thơm đó chính là lẩu cay Tứ xuyên – món ăn này nổi tiếng khắp nơi bởi mùi vị đặc trưng riêng biệt của nó. Nước dùng của món này được nấu rất cầu kỳ, có xương hầm, có ớt khô, có hoa tiêu Tứ Xuyên, giấm kết hợp cùng với  thảo quả, vỏ quế, hạt thì là, đinh hương, sả,… giúp cho nước lẩu có một mùi vị thơm ngon khó quên. 

Sau bài viết trên chắc chắn sẽ có rất nhiều người muốn thưởng thức ngay dù chỉ một lần độ cay tê mà hoa tiêu mang đến trong ẩm thực của Tứ Xuyên phải không nào? Hy vọng với các thông tin từ bài viết bạn sẽ hiểu Hoa tiêu là gì? và công dụng của hoa tiêu trong ẩm thực cũng như trong cuộc sống nhé!